گوگرد (S):
گوگرد به شکلهای مختلف در خاک و هوا یافت می‌شود. تجزیه مواد آلی و احیاء سولفات توسط موجودات زنده نیز یکی از راههایی است که باعث ورود گوگرد به اتمسفر می‌شود. قسمت اعظم گوگرد در اثر سوزاندن سوختهای فسیلی به صورت SO2 وارد هوا می‌شود. پوستة زمین دارای 06/0 درصد گوگرد است و گوگرد از نظر مقدار در طبیعت در ردیف ششم و از لحاظ میزان نیاز گیاه، پس از سه عنصر اصلی قرار دارد.
از ویژگیهای مهم گوگرد، دارا بــودن درجات مختلف اکسیداسیون (6+تا2-) است که این امر به گردش آن در طبیعت کمک می‌کند. گوگرد به طور عمده به صورت سولفات توسط گیاهان و میکروارگانیسمها جذب می‌شود. یونهای سولفات در اثر هوادیدگی کانیهای حاوی گوگرد و یا در اثر معدنی شدن ترکیبات آلی گوگرد دار، آزاد شده و وارد محلول خاک می‌شوند. با توجه به این که حدود 90 درصد گوگرد موجود در اغلب خاکها به‌صورت آلی بوده و نمی‌تواند به طور مستقیم به وسیله گیاهان و میکروارگانیسمها جذب شود، اهمیت معدنی شدن گوگرد مشخص می‌شود.
یکی دیگر از نقشهای گوگرد، استفاده از آن برای اصلاح خاکهای شور و قلیا است. امروزه برای جلوگیری از خطرات احتمالی اسید سولفوریک، استفاده از گوگرد به همراه مواد بیشتر توصیه می‌شود. راههای ورود گوگرد به خاک عبارتند از مصرف کودهای مختلف حاوی گوگرد، هوادیدگی کانیهای گوگرددار، استفاده از مواد اصلاحکننده حاوی گوگرد، افزودن بقایای آلی به خاک و ورود گوگرد از طریق اتمسفر، آفتکشها و آب آبیاری است. راههای خارج شدن گوگرد از خاک عبارتند از جذب گوگرد توسط گیاهان و میکروارگانیسمها، آبشویی، فرسایش خاک، سوزاندن بقایای گیاهی و تصعید گوگرد از خاک میباشد.
گوگرد یکی از عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاه و تولید محصولات به شمار می‌رود. نیاز گیاهان به این عنصر، مشابه فسفر و حتی بیشتر نیز است. در سالهای گذشته، بهدلیل آلودگی زیاد هوا، مقدار بیشتری گوگرد از طریق اتمسفر و همچنین قارچ‌کشهای حاوی گوگرد وارد خاک می‌شد و کمبود آن کمتر مشاهده می‌شد، ولی در سالهای اخیر با کاهش بارانهای اسیدزا، حذف این منابع گوگردی، استفاده از محصولات پر نیاز به عناصر غذایی و کشاورزی متمرکز، کمبود این عنصر در مناطقی از جهان تشدید شده است. گوگرد برای ساختن پروتئین و آنزیم از طریق شرکت در ساختمان اسیدهای آمینه متیونین و سیستئین، روغن و کلروفیل که عامل سبزینگی گیاه است الزامی است. حضور گوگرد در خاک منجر به افزایش مقاومت گیاهان در مقابل تنشهای محیطی نظیر سرما، گرما، کاهش تنشهای حاصل از شوری و قلیایی بودن خاک می‏گردد.
از مدتهای بسیار دور گوگرد بهعنوان کود شیمیایی و آفتکش به شکل میکرونیزه شناخته شده و مورد استفاده قرار میگرفت. اندازه ذرات گوگرد میکرونیزه بین 3 تا 7 میکرون است و از برخورد ذرات گوگرد به جدارهای سخت به کمک جریان شدید هوا حاصل میشود و در این فرآیند گوگرد را به ذرات ریز تبدیل میکنند. قطر ذرات در حدود 8-6 میکرون است و بیش از 95% گوگرد عنصری را شامل میشود و به صورت قابل تعلیق عرضه میگردد. این محصول در آب، سوسپانسیونی که تقریبا حالت کلوییدی دارد به وجود میآورد.
همچنین گوگرد برای آفات گیاهان که از گروه حشرات هستند اثر قطعی و مهمی ندارند فقط در بعضی مانند شتهها و شپشکها تا حدودی مانع ازدیاد سریع نسل و تولیدمثل آنها میشود. گوگرد کنههای نباتی را میکشد به همین جهت در مبارزه با کنههای نباتی اثر قابل توجهی دارد. گوگرد به عنوان قارچکش غیرسیستمیک–تماسی در از بین بردن اسپرهای بعضی قارچها بخصوص سفیدکها مثل سفیدک مو، سفیدک گل سرخ، سفیدکهای درختان میوه و غیره اثر بسیار مفیدی دارد.
همانطوری که اشاره شد در ایران گوگرد برای مبارزه با سفیدک مو و کنههای درختان میوه و درختان مرکبات، ضدعفونی پیرامون طوقه درختان، کنترل قارچ فوزاریوم در قطعات بذری سیب زمینی به مصرف رسیده و میرسد. در سالهای اخیر مصرف آن در مبارزه با کنههای نباتی کاهش یافته و بهجای آن از سمومی استفاده میکنند که این سموم هم برای مبارزه با کنهها و هم برای مبارزه با شتهها و شپشکها و غیره مفیدند ولی برای مبارزه با سفیدک مو و سایر سفیدک ها هنوز هم موثرترین و با صرفهترین راه، استفاده از گوگرد میکرونیزه به صورت گرد یا اسپری است. این کود قابلیت مخلوط شدن با آب را دارد و در دمای 22 درجه سانتیگراد محیطی، طبق فرمولاسیون استفاده میشود؛ و گوگرد میکرونیزه را نباید در دمای بالاتر از80 درجه سانتیگراد استفاده کرد.
میزان و نحوه مصرف گوگرد میکرونیزه برای مبارزه با بیماری سفیدک پودری:
میزان مصرف این قارچکش بسته به نوع بیماری به نسبت 2 تا 3 در هزار برای سمپاشی روی اندامهای هوایی و برای ضدعفونی بذر استفاده میشود. در مورد سمپاشی به منظور این که سم روی تمامی اندامها پوشش کاملی بوجود آورد، لازم است آن را با مقدار کافی آب و یک پخش کننده مصرف کرد. فواصل دفعات مصرف این قارچکش حدود 7 تا 10 روز میباشد.
جهت مبارزه با سفیدک سطحی 3 بار در فصل رشد مورد استفاده قرار میگیرد:
مرتبه اول: زمانی که 4 تا 10 برگ جوان بر روی گیاه بوجود آمده است (15-10 کیلوگرم).
مرتبه دوم: ریختن گلبرگها و بسته شدن دانه ( 30-20 کیلوگرم).
مرتبه سوم: زمانی که میوهها ظاهر میشود ( 40-30 کیلوگرم).